28 kwi 2025

Cymbalista wileński Bronisław Dowgiałło

Górowo Iławeckie znajduje się tylko 90 km ode mnie, więc wybrałem się na popołudniową przejażdżkę motocyklem. Pogoda była fantastyczna, temperatura 27 stopni. Moja podróż przebiegała przez malownicze tereny w pobliżu granicy z Obwodem Królewieckim, z dala od większych miejscowości. Co i rusz z wysokich gniazd spoglądały na mnie bociany a powietrze pachniało wiosną. Tak dotarłem pod dom, w którym mieszkał Bronisław Dowgiałło.

Spotkałem się z synem znanego cymbalisty wileńskiego Januszem Dowgiałło. To bardzo otwarty i sympatyczny człowiek. Spędziliśmy sporo czasu na terenie przy domu, rozmawiając o jego ojcu i nie tylko.

Cymbalista Bronisław Dowgiałło
I "Kaziuki Wilniuki" w Lidzbarku Warmińskim, 4 marca 1985.
Fot. "Cymbały-tożsamość wielu kultur"

Bronisław Dowgiałło urodził się 18.06.1910 r. we wsi Łoźniki Dolne, gm. Mickuny, b. pow. wileński. Od 1946 r. mieszkał w Górowie Iławeckim, woj. warmińsko-mazurskie. Był wielokrotnie nagrywany i filmowany. Jego znakomite nagranie z 1990 r. znajduje się na jednej z płyt DVD, będącej częścią książki prof. Piotra Dahliga "Cymbaliści w kulturze polskiej".

Przed wojną Dowgiałło był rolnikiem, posiadał gospodarstwo o powierzchni 12 ha. Po wojnie pracował jako drogomistrz, magazynier w gminnej spółdzielni, handlowiec. Miał uprawnienia do pracy w amatorskim ruchu artystycznym jako instruktor gry na cymbałach.

Bronisław Dowgiałło miał dwie siostry śpiewaczki i dwóch starszych braci stryjecznych muzyków. Jeden z nich, Antoni, z zawodu był stolarzem, ale z zamiłowania skrzypkiem, harmonistą i cymbalistą. To on zbudował instrument, na którym Bronisław zaczął grać. Mając 14 lat grał już na weselach, zabawach i wieczorkach, przewodził na cymbałach w kolędowaniu wielkanocnym. Jako cymbalista w kapeli udzielał się w radio wileńskim. Ponadto w 1936 i 1937 r. kapela cymbałowa Dowgiałłów występowała w Warszawie oraz w rezydencji prezydenta w Spale z okazji dożynek.

Po przesiedleniu się w nowe granice Polski jako jeden z nielicznych cymbalistów założył kapelę. Był jednym z pierwszych cymbalistów nagrywanych dla radia w Olsztynie i najczęściej występujących publicznie.

Strój 17-pasmowych cymbałów Bronisława Dowgiałło (po cztery struny w paśmie) :

  • Basy (8): cis1, b, cis1, g, a, h, c1, d1
  • Dzielone (9): es1-b1, fis1-cis2, c1-g1, d1-a1, e1-h1, f1-c2, g1-d2, a1-e2, b1-f2.

Jak grał? Posłuchajmy:


Bronisław Dowgiałło uczył gry na cymbałach w Bartoszycach. Jego uczennicami były m.in. Jadwiga Wichman i Jolanta Staszewska, z którymi występował. 

Cymbalista Bronisław Dowgiałło i Jolanta Staszewska
Bronisław Dowgiałło i Jolanta Staszewska

Bardzo dziękuję Panu Januszowi Dowgiałło za poświęcony czas i serdeczną rozmowę.

Janusz Dowgiałło i cymbalista Piotr Krupski
Janusz Dowgiałło i Piotr Krupski, Górowo Iławeckie 17.04.2025

1 komentarz:

  1. Super opowieść i wspaniała wyprawa! Świetnie, że pielęgnujesz tę piękną tradycję i dzielisz się historiami ludzi, którzy ją tworzyli. Czuć w relacji serce i prawdziwą pasję. Wielki szacunek za to, co robisz!

    OdpowiedzUsuń