7 paź 2015

Cymbaliści na Litwie

Zastanawiałem się, czy żyją jeszcze jacyś polscy cymbaliści wileńscy, którzy po zmianie granic po II wojnie światowej, pozostali na Wileńszczyźnie i stali się obywatelami Litwy. W nowe granice Polski przesiedliło się co najmniej kilkudziesięciu cymbalistów wileńskich. Zamieszkali oni głównie tzw. ziemie odzyskane, czyli obecne województwa: zachodniopomorskie i warmińsko-mazurskie. Można o nich przeczytać w książkach Piotra Dahliga "Cymbaliści w kulturze polskiej" oraz Bogdana Matławskiego "Cymbaliści na Pomorzu Zachodnim po 1945 roku. Spadkobiercy Jankiela".

Niestety publikacje w języku polskim prawie milczą na temat cymbalistów, którzy pozostali na Wileńszczyźnie, stąd moje własne poszukiwanie. Wyjątkiem jest książka Tomasza Nowaka "Tradycje muzyczne społeczności polskiej na Wileńszczyźnie. Opinie i zachowania". Tu można odnaleźć wiadomości dotyczące kilku cymbalistów. W trzech artykułach w języku litewskim z lat 2002-2006 odnalazłem kilkunastu. Trudno jest mi ustalić, czy byli polskiej, czy też innej narodowości, ponieważ polskie imiona i nazwiska są dostosowywane do pisowni i gramatyki języka litewskiego, np. Piotras Kačianovskis, to znany cymbalista Piotr Kaczanowski.

Dziękuję Tomkowi Nowakowi za jego książki "Tradycje muzyczne społeczności polskiej na Wileńszczyźnie. Opinie i zachowania" (wraz z płytą CD) i "Tradycyjna kultura taneczna Wileńszczyzny do 1939 roku" oraz Piotrowi Fiedorowiczowi za uzupełnienie poniższej listy i fotografii o dwóch cymbalistów wileńskich.
Książki Tomasza Nowaka

A oto znalezieni cymbaliści (Polacy i Litwini):
  • Jonas Lechovickas, ur. 1920 w Kalwiszkach, zamieszkały w Gilutach
  • Juozas Gibas (1916 - 2002), mieszkał w Kłajpedzie
  • Vincentas Svitojus, ur. 1929, zamieszkały w Kalwarii
  • Vitas Juškauskas, ur. 1928, zamieszkały w Olicie
  • Ignas Gumbrys, ur. 1924, zamieszkały w Wejkuciach
  • Stasys Paukštė, zamieszkały w Jakeliai 
  • Stasys Rumbutis, zamieszkały w Hoduciszkach 
  • Stasys Augulis, zamieszkały w Wilnie
  • Piotr Kaczanowski (1927 - 2011), zamieszkały w Rudominie
  • Petras Kričena, ur. 1937, zamieszkały w Kalesnykas, Lazdijų r.
  • Stasys Skrabulis (1915 - 2007)
  • Leonid Grinevič, ur. 1927
  • Savelij Rusin, ur. 1918
  • Josif Taraškevič, ur. 1939
  • J. Michałkiewicz z Gołgi, zmarł w 1995 r.
  • Jan Łaniewski z Wilna, zmarł w 1993 r.
  • Paweł Dziedziul, zamieszkały w Żaściunach k. Rudomina
  • Władysław Marcinkiewicz (ur. ok. 1928), zamieszkały w  Żaściunach k. Rudomina
  • Romuald Bogdziul z Kotków k. Rudomina
  • Piekarski z Kotków k. Rudominy
  • Romuald Pyszmont
  • Edward Wojtkiewicz, zamieszkały w Koniuchach
  • Franciszek Stankiewicz, ur. 1926, zamieszkały w Turgielach
  • Władysław Wołodkowicz zamieszkały w Gajlunach, zmarł ok. 1984 r.
  • Wacław Janczukowicz ur. 1928, zamieszkały we wsi Przewóz, gm. Smorgonie, pow. oszmiański
Nagrania Jonasa Lechovickasa można znaleźć na YouTube:

Kilka zdjęć cymbalistów z Litwy:

Vytautas Galvanauskas (fot. Lietuvių Literatūros ir Tautosakos Institutas)

Stasys Skrabulis (fot. Lietuvių Literatūros ir Tautosakos Institutas)

Jonas Lechovickas (fot. grazitumano.lt)

Ignas Gumbrys (fot. Mindaugas Karčemarskas)

Piotr Kaczanowski (fot. Etnomuzikos instituto EIA)

Tomasz Nowak i wdowa po Janie Łaniewskim z jego cymbałami
(fot. Tomasz Nowak)

Władysław Wołodkowicz (fot. arch. Bernarda Tomaszewicza)

Edward Wojtkiewicz (fot. Piotr Fiedorowicz)

Franciszek Stankiewicz (fot. Piotr Fiedorowicz)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz